Szczelnie i ciepło na dachu płaskim

Forma dachu płaskiego daje wiele możliwości użytkowych. Taka konstrukcja może nawet posłużyć za taras czy punkt widokowy, jak również coraz bardziej popularny, niosący ze sobą wiele zalet, dach zielony. Najczęściej jednak dach płaski jest elementem nowoczesnej architektury.

Poprawna hydroizolacja dachu płaskiego wymaga wiedzy na temat samej jego specyfikacji. Podstawowa znajomość parametrów technicznych i konstrukcji jest koniecznością, jeśli chcemy umiejętnie dopasować materiały, które zabezpieczą dach płaski przed działaniem wody na lata.

Pod odpowiednim kątem

W polskiej praktyce budowlanej przyjęliśmy, że w zależności od kąta nachylenia dachu wyróżniamy stropodachy płaskie (spadek 2-10%) o małym kącie nachylenia (10-20%), strome (powyżej 20%) i dachy spadziste (powyżej 30-40%). Wielkość nachylenie dachu czy też jego spadek ma ogromny wpływ nie tylko na definicje dachu, ale też na rodzaj zastosowanego uszczelnienia, pokrycia dachowego i technologii jego wykonania.

Należy jednak zwrócić uwagę, że im mniejszy kąt nachylenia dachu tym stawiane są większe wymagania co do wyboru i wykonania szczelności pokrycia dachowego. Dachy płaskie oraz te z kątem nachylenia wynoszącym 10-15% z uwagi na trudności z odprowadzeniem wody opadowej wymagają zastosowywaniem specjalnego podkładu pod poszyciem. W przypadku dachów o nachyleniu 2-15% trzeba wykonać dodatkowo system odprowadzający wodę. Dochodzi do tego jeszcze odporność na promieniowanie UV pokrycia dachowego, gdyż na dachach płaskich nie można zastosować dachówek. Z kolei przy wykonywaniu dachu zielonego, przy wartości pochylenia większej niż 20º dodatkowo należy zabezpieczyć go przed osuwaniem się zieleni.

Należy też pamiętać, że dachy płaskie o nachyleniu poniżej 2% (~1°) zaliczany do konstrukcji specjalnych i wymagają zastosowania indywidualnych rozwiązań projektowo-konstrukcyjnych i wykonawczych. Na dachach i rynnach z tak małym pochyleniem zwiększa się ryzyko wystąpienia zastoisk wody.

Aby rozwiązać ten problem często stosuje się specjalne otwory odwadniające. Wielkość nachylenia dachu ma więc decydujący wpływ nie tylko na dobór materiałów izolacji termicznej i wodnej oraz poszycia, ale też i technologii ich wykonania .

Cztery podstawowe warstwy

Dach płaskie, niezależnie czy wykonywane są na nowym budynku czy też remontowanym, składają się z 4 podstawowych warstw: elementów konstrukcyjnych z  warstwą spadkową, paroizolacji, izolacji termicznej oraz z pokrycia dachowego, które też stanowi izolację przeciwwodną.

Zadaniem pierwszej warstwy (rozdzielającej lub konstrukcyjnej-spadkowej, z wykonanym spadkiem konstrukcyjnym) jest nadanie odpowiedniego pochylenia stropodachowi tak, aby umożliwił swobodne pływanie wody opadowej z górnej warstwy dachu oraz zapewnił nośność dla całej konstrukcji dachu płaskiego. Wartość nachylenia tej warstwy zależy od zastosowanego pokrycia i wyboru sposobu odprowadzenia wód opadowych. Najczęściej do wykonania warstwy rozdzielającej stosuje szlichtę betonową, kruszywa, lekkie betony praz konstrukcje drewniane, także metalowe.

W przypadku zastosowania konstrukcji spadkowych wykonanych ze stropów monolitycznych (bez dodatkowej warstwy spadkowej), należy pamiętać żeby powierzchnia była nie tylko czysta, ale też wolna od rys, ostrych krawędzi i wystającego z betonu kruszywa.

Z kolei stropy prefabrykowane należy zwracać szczególną uwagę na powstałe szczeliny między płytami. W otwarte szczeliny może zapaść się paraizolacja lub izolacja wodochronna dachu i w ten sposób powstanie pusta przestrzeń, gdzie może dochodzić do kondensacji pary wodnej lub może się tam zbierać woda. Szczeliny takie najlepiej przykryć i zamocować odpornymi na korozję pasami blachy.

Przy zastosowaniu konstrukcji drewnianych, należy sprawdzić czy jest ona stabilna i nośna. Środki chemiczne i impregnaty zastosowane do zabezpieczenia konstrukcji drewnianej nie mogą oddziaływać korozyjnie (w miejscu łączenia) na ułożoną warstwę wodochronną. Jeżeli tak się dzieje to trzeba wykonać dodatkową warstwę oddzielającą pomiędzy elementami konstrukcji drewnianej (np. płytami drewnopodobnymi), a izolacją wodochronną.

Hydroizolacja dachu płaskiego

Dachy płaskie, charakterystyczne dla dużych budynków mieszkalnych, hal produkcyjnych czy obiektów użyteczności publicznej, jeszcze kilkanaście lat temu były pokrywane i uszczelniane jedynie za pomocą pap asfaltowych układanych na lepik. Obecnie stosuje się innowacyjne, często bezszwowe materiały izolacyjne – membrany, płynne folie i wyspecjalizowane papy.

Membrany, papy czy płynne folie dachowe, poza funkcją hydroizolacyjną, bardzo często są ostatnią, wierzchnią warstwą dachu. W takich przypadkach poza odpornością na działanie wody stosowane produkty muszą charakteryzować się wysoką odpornością mechaniczną (związaną chociażby z koniecznością chodzenia po dachu w celu jego konserwacji i odśnieżania, czy niszczącym działaniem wiatru), odpornością na duże amplitudy temperatury oraz działanie promieni UV.

W wypadku wierzchnich membran i pap dachowych mamy do czynienia z dwoma rodzajami mocowania: mocowaniem mechanicznym i klejeniem (oczywiście wybór mocowania jest często narzucony przez producenta i dostosowany do określonego rodzaju produktu i konstrukcji dachu). Warto pamiętać, że stabilność pokrycia dachowego mocowanego mechanicznie zależy wyłącznie od sposobu i jakości mocowania.

Membrana dachowa przymocowane mechanicznie do dachu płaskiego może być krótkotrwale podniesiona na skutek ssania wiatru. Przy użyciu mechanicznie mocowanych membran dachowych, należy sprawdzić, czy wszystkie płyty zostały przymocowane do podłoża, aby zapobiec ich przemieszczeniu. Do mocowania membran stosowane są łączniki mechaniczne teleskopowe (teleskop, wkręt i kołek).

Mocowanie następuje poprzez membranę wierzchniego krycia, warstwę ocieplenia (płyty z wełny mineralnej lub styropianu) i paroizolację do blachy trapezowej lub bezpośrednio do podłoża betonowego. Długość łączników uzależniona jest od grubości warstwy izolacji termicznej.

Bardzo ważna jest też gęstość rozmieszczenia tych łączników – zdecydowanie większe ich zagęszczenie powinno być na krawędziach dachu (w tych miejscach pokrycie jest najbardziej narażone na niszczące działanie porywów wiatru). W przypadku montażu membran przyklejanych do powierzchni dachu, płyty izolacyjne powinny być przymocowane mechanicznie, aby oprzeć się sile wiatru.

Następnie wodoszczelną membranę można przykleić do powierzchni izolacji. Stosunkowo najwygodniejszym w stosowaniu materiałem są płynne membrany dachowe (czasami nazywane foliami). Wymagają one jedynie zastosowania odpowiednich wałków malarskich lub urządzeń natryskowych. Jednak jest to rozwiązanie stosunkowo nowe i dość kosztowne, dlatego wykonawcy, którzy chcą zastosować tego typu uszczelnienie powinni przejść gruntowne szkolenie.

O rozwoju nowoczesnych technologii budowlanych oraz o wyzwaniach polskiego rynku mieszkaniowego będą rozmawiali eksperci podczas nowego eventu Grupy PTWP - 4 Buildings (15-17 listopada 2019 r., Katowice)!

ZAREZERWUJ TERMIN NA 4BUILDINGS: 15-17 LISTOPADA 2019 r., MIĘDZYNARODOWE CENTRUM KONGRESOWE W KATOWICACH WWW.4BUILDINGS.PL