ABC domów energooszczędnych

Prawo budowlane w Polsce nie określa czym są domy energooszczędne. Przyjmując europejskie standardy budynek energooszczędny charakteryzuje się współczynnikiem EUco=70 kWh/m²/rok, a budynek niskoenergetyczny to obiekt o współczynniku EUco=45 kWh/m²/rok. Dla porównania w Polsce budynek referencyjny budowany według obowiązujących przepisów zużywa średnio około 130 kWh/m²/rok.

Warto wiedzieć, jak wygląda klasyfikacja domów energooszczędnych i czym różnią się od siebie poszczególne standardy. Ogólną zasadą przyjmowaną do określania poziomu energooszczędności budynku jest ilość litrów oleju opałowego przeznaczonego ogrzanie m² powierzchni na rok. I tak:

Budynek energooszczędny 7-litrowy, charakteryzuje się zapotrzebowaniem na energię cieplną na poziomie ok. 70 kWh/m², czyli około 7 litrów oleju opałowego na m² ogrzewanej powierzchni na rok.

Budynek energooszczędny 5-litrowy, zużywa około 5 litrów oleju opałowego na m² ogrzewanej powierzchni na rok. Koszt jego budowy jest o około 10-15% wyższy od budowy domu zgodnego z obowiązującymi wymaganiami.

Budynek energooszczędny 3-litrowy, zużywa około 3 litrów oleju opałowego na m² ogrzewanej powierzchni na rok, o EUco=30 kWh/m²/rok. Koszt jego budowy jest o około 15% wyższy od budowy domu referencyjnego.

Budynek pasywny, zużywa około 1,5 litra oleju opałowego lub 1,5 m³ gazu ziemnego na m² ogrzewanej powierzchni na rok, o Euco max 15 kWh/m²/rok, co odpowiada standardowi NF15 (NFOŚiGW). Do pokrycia całego zapotrzebowania na energię wykorzystywane są często źródła odnawialne.

Budynek zero energetyczny, to budynek samowystarczający pod względem energetycznym, w którym nie korzysta się z konwencjonalnych źródeł energii. Do pokrycia całego zapotrzebowania na energię wykorzystywane są źródła odnawialne z systemami magazynującymi ciepło.

Budynek dodatnio energetyczny, jest budynkiem, w którego bilansie energetycznym zyski przewyższają straty. Korzysta on ze źródeł energii odnawialnej, a nadmiar wytworzonej energii odprowadzany jest do sieci.

Źródło: „Poradnik inwestora. Buduję z głową, buduję energooszczędnie”. Dr inż. Szymon Firląg

Cechy standardu pasywnego
Mówiąc o domach energooszczędnych bierzemy pod uwagę szereg cech, którymi powinien się on charakteryzować. I tak np. dom pasywny cechują:

- Zwarta bryła budynku i bardzo dobra termoizolacja: wszystkie elementy zewnętrznych przegród budynku są izolowane termicznie w takim stopniu, aby współczynnik U całej bryły budynku ze wszystkimi przegrodami zewnętrznymi nie przekraczała wartości 0,15 W/(m²K).

- Południowa orientacja i uwzględnienie problematyki zacieniania: pasywne wykorzystanie energii słonecznej jest znaczącym czynnikiem przy projektowaniu budynku pasywnego – wykorzystuje się do tego Pakiet do Projektowania Budynków Pasywnych PHPP.

- Energooszczędne – certyfikowane pasywne okna (oszklenie i ramy okienne): okna (oszklenie i ramy) muszą mieć współczynniki U poniżej 0,80 W/(m²K), przy czym współczynniki g okien muszą wynosić około 50%.

- Szczelność powietrzna przegród zewnętrznych budynku (powłoki): Infiltracja powietrza przez nieszczelności połączeń przegród zewnętrznych musi być mniejszy od 0,6 h-1 objętości całego budynku na godzinę i certyfikowana przez Blower Door Test.

- Pasywne podgrzewanie wstępne powietrza świeżego (zewnętrznego): świeże powietrze zewnętrzne może być doprowadzane do budynku przez GWC rurowe, w których dochodzi do wymiany ciepła z gruntem. Powoduje to wstępne podgrzanie powietrza świeżego do temperatury powyżej 5°C, nawet w trakcie zimnych dni sezonu zimowego.

- Efektywny odzysk ciepła z powietrza usuwanego przy wykorzystaniu wymiennika ciepła powietrze-powietrze: większość ciepła obecnego w powietrzu usuwanym jest przekazywana do napływającego powietrza świeżego (sprawność odzysku ciepła powyżej 80%).

- Zaopatrzenie w ciepłą wodę użytkową wykorzystujące odnawialne źródła energii: energię do przygotowania ciepłej wody użytkowej dostarczają kolektory słoneczne lub pompy ciepła.

- Energooszczędny sprzęt gospodarstwa domowego: w domu pasywnym nieodzowne są urządzenia o niskim zużyciu energii (lodówki, kuchenki, zamrażarki, lampy, pralki, suszarki itd.).

Źródło: Polski Instytut Budownictwa Pasywnego i Energii Odnawialnej im. Güntera Schlagowskiego.